Wewnętrzny krytyk – jak sobie z nim poradzić?
Wewnętrzny krytyk jest wyobrażoną postacią, swego rodzaju głosem odpowiedzialnym za wyrażanie krytycznych myśli, ocen i opinii o nas samych… Każdy z nas ma swojego wewnętrznego krytyka. To jest ten głos, który mówi Ci „nie dasz rady”, „jesteś taka głupia”, „wyśmieją Cię”, „co Ty sobie myślałaś?” i wiele, wiele innych… Ten post może Cię rozczarować. Dlaczego? Dlatego, że po przeczytaniu tego krótkiego tekstu Twój wewnętrzny krytyk nadal z Tobą będzie. Więc możesz się zastanowić… To po co to czytać? Przybiegam prędko z odpowiedzią: bo warto wiedzieć, czym on jest i dlaczego warto z nim walczyć.
To właśnie on u wielu osób w pewnym stopniu przyczynia się do niskiej samooceny, braku wiary we własne możliwości czy odczuwania potrzeby ukarania się w jakiś sposób za porażki.
Praca psychoterapeutyczna z wewnętrznym krytykiem: techniki doświadczeniowe
Krytyka pochodząca nie z zewnętrznych źródeł, ale naszego wnętrza stanowi przedmiot zainteresowania wielu specjalistów działających w obszarze psychologii, psychoterapii czy psychiatrii. Szczególną uwagę przykłada się do niej w terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). W tym podejściu istotne znaczenie mają techniki doświadczeniowe, wykorzystywane w celu przezwyciężenia nieadaptacyjnych sposobów radzenia sobie w różnych sytuacjach, a także lepszego zrozumienia własnych myśli i emocji. Przydają się one również w pracy psychoterapeutycznej z wewnętrznym krytykiem. Stosowanie ich wymaga zewnętrznego wsparcia ze strony osoby dysponującej odpowiednią wiedzą oraz doświadczeniem – np. psychoterapeuty.
Technika pustego krzesła w pracy psychoterapetycznej z wewnętrznym krytykiem
Praca z krzesłami wywodzi się z terapii Gestalt. Wykorzystywana jest również w podejściu poznawczo-behawioralnym. Używanie fizycznych rekwizytów ułatwia rozpoznanie oraz przekształcanie różnych aspektów wpływających na życie jednostki. W przypadku pracy z wewnętrznym krytykiem postawienie dodatkowego, pustego krzesła stanowi okazję, by zaprosić go do rozmowy – zastanowić się nad tym, jaki wpływ ma na daną osobę i czy może być pomocny w codziennym funkcjonowaniu. To metoda zaliczana do technik doświadczeniowych.
Praca z krzesłami uznawana bywa za bliższą zwykłym ludzkim interakcjom niż rozmowa terapeutyczna, jednocześnie stanowiąc narzędzie, które pomaga zarówno terapeucie, jak i pacjentowi w lepszym zrozumieniu niektórych sytuacji z życia osoby poddającej się terapii. Daje okazję do spojrzenia na konkretne wydarzenia z różnych perspektyw oraz przećwiczenia w bezpiecznych warunkach nowych, zdrowszych metod radzenia sobie z różnymi trudnościami.
Przyznam szczerze, że bardzo lubię pracować podczas psychoterapii z wewnętrznym krytykiem. A najbardziej lubię ten moment, kiedy Pacjent wywala krzesło, na którym siedzi wewnętrzny krytyk z gabinetu. Naprawdę jest to świetne uczucie, widzieć jak Pacjenta ogarnia siła, a nie bezsilność wobec wewnętrznego krytyka.
Jeżeli masz wrażenie, że Twój wewnętrzny krytyk częściej utrudnia codzienne funkcjonowanie, niż w nim pomaga, rozwiązaniem może być skorzystanie z pomocy wykwalifikowanego i doświadczonego psychoterapeuty – np. wzięcie udziału w grupie psychoterapeutycznej (co szczególnie polecam) lub terapii indywidualnej. W gabinecie psychoterapeutycznym wykorzystuje się różne techniki ułatwiające zrozumienie własnych myśli, emocji oraz sposobów reagowania, a także ich zmianę. Dzięki temu można skutecznie poradzić sobie z wewnętrznym krytykiem.
Jedna odpowiedź